Geri Dönüş Yasası’nda yenilik ve öneriler

45 + Yaş Geri Dönüş Yasası (Remigratiewet) bir çok yetersiz yanına rağmen Türkiye’ye dönmek isteyen göçmenler için ilk bakıldığında iyi bir uygulama olduğunu daha önceleri de sıkça dile getirdik. Uygulamanın başlama tarihi olan 1985 yılından bu yana bir çok yeni gelişmeler oldu ve uzun yıllar sonra Remigratiewet dediğimiz bu  45’den Geri Dönüş Yasası  1 Nisan 2000 tarihinde  bazı iyileştirmeler ile birlikte yasalaştı.

Bir çok sorunumuz dururken  neden geri dönüş yasası ?

Bir çok genç ailenin Türkiye’ye dönme planları yapmakta olduğunu müşahade etmekteyiz. Bu planın içerisinde geri dönüş yasasından faydalanarak Türkiye’de temel bir gelire sahip olup, elbette yasamlarını orada idame isteğini  görüyoruz. Ancak geri dönüş için neden 45 yaşı beklenir ki? Şahsen benim kanıatimce 45 yaşı çok geç gibi. Çünkü, 45 yaşına gelindiğinde çocuklar ergenlik çağında oluyorlar ki, bu çocukları Türkiye’ye  götürmek ve götürmemek arasında aileleri etkileyen en önemli faktör olarak karşımıza çıkıyor. Malum, o yaşlarda Türkiye’ye dönen çocukların; uyum, iyi bir eğitim ve gelecek korkusundan adaptasyon zorlukları çektiklerini biliyoruz. Bunun canlı örneklerini 1980 yılları sonrası Almanya’dan Türkiye’ye geri dönen  işçi ailelerinin çocuklarında görmüştük.

Neyse; Gelin konumuza dönerek hep birlikte şu yasayı bir inceleyelim.

Geri dönüş yasası nedir ?

45 yaşını dolduran, Hollanda’da en az 3 yıl yasal ikamet eden, bir kurumdan en az 6 ay bir sosyal yardım ödeneği alan ve başvuru yapan eşin, Türkiye Cumhuruyeti vatandaşlığına sahip olunması durumunda yasa ile belirlenen ödenekle 65 yaşına kadar Türkiye’de yaşama imkanı sağlamaktadır.

1 Nisan 2000 tarihinde yapılan değişikliğe göre geri dönüş yasası

-Geri dönüş ödeneğine  hastalık ek yardım ödeneği  eklendi

-Geri dönüş yasasından faydalanarak dönenler pismanlıkları söz konusu oduğunda bir yıl içerisinde Hollanda’ya geri dönebileceklerdir.

-Geri dönenler Hollanda’daki akraba ve dostlarını ziyaret etmeleri için, uzun süreli  vize alabilecekler.

Geri dönüş başvurusu yapan kişinin eşi ve çocuklarının Hollanda vatandaşlıklarını teslim etmelerine gerek kalmadı.

Eşlerin ayrılmaları, ölümleri halinde dul ve yetimlere geri dönüş yasasına bağlı olarak bir ödenek bağlanması.

Bu konuda çalışmalar nelerdir ?

Hollanda kamuoyunda ve Türkler adına söz sahibi olan hiç bir; kurum, vakıf ve federasyondan bu konuda maalesef hiç bir fikir veya çalışma görmüyoruz. Ne tuhaftır ki, bu konuda, Hollanda’da bir yaprak bile kıpırdamıyor diyebiliriz. Bu anlamda burada bu konuyu bir nebze de olsa gündeme getirerek çeşitli platformlara taşıyabilirsem ne ala.

Geri dönüş yasısında yeni öneriler ?

Bu konuda uygulanabilecek yasal değişiklikler neler olmalı dersek; İssizliğin artığı bir dönemde geri dönmek isteyen göçmenlerde belirli bir artış olacağı zannındayım. Bu durumda biz burada kendi önerimizi yapalım da, gerisini hayata geçirmekse zaten siyasetçilerin işi.

Hangi öneriler ?

1- Türkiye’deki geçim standartlarının 1985 yılına göre çok daha yükseldiğini hepimiz biliyoruz. 1987 yılında 1 litre benzin fiyatı f 90,- Hollanda centi iken; bügün ise, hemen hemen 2 Avrodur. Bu durumda Geri dönüş ödeneğinde yeniden iyileştirme söz konusu olmalıdır.

2-Geri dönmek isteyen  ailelerin yaş sınırı 45’ten daha aşağılara çekilebilir. Mesela; 40-42 yaş bazını ele alacak olursak, bu yaşta dönen aileye geri dönüş ödeneğinin  % 35 ‘i  gibi belirli kısmı aşamalı olarak ödenebilinir ve kişi 45 yaşına geldiğinde tam ödenek sağlanabilinir.

3-Geri dönenlere emeklilik sigortası da eklenerek 65 yaşına ulaştıklarında daha yüksek bir meblağda AOW emeklilik ödeneği  almaları sağlanabilinir.

4-Hollanda’da eğitimini takip etmek isteyen çocuklara Holanda’da eğitim ve burs imkanı verilebilir.

5-Türkiye’de sosyal güvenlik yasalarına göre hastalık sigortası olmayanlara,  belirli bir

sağlık sigortası kurumuyla anlaşarak bu insanlara sağlık sigortası şeçme imkanı sunulabilir.

6-Geri dönen ailelerinin çocuklarına çocuk parası alma imkanı sağlanabilir.

Akıllara, “Bu krizde şimdi bunun sırası mı?” şeklinde bir soru gelebilir. Ancak unutmayalım ki, Türkiye’ye dönen her bir aileden Hollanda Hükümeti yılda 10.000,- Avro kazanç sağlıyor.

Politika aynı zamanda; seçme ve tercih yaparak sahip olduğu hükümetle birlikte o ülkeyi yönetme sanatıdırdır da. Bu anlamda iyi bir tercih ve hazırlık sonrası ekonomiye da anlamlı katkılar sağlamış olmazmıyız? Kısacası, ‘Al gülüm, ver gülüm’ meselesi. Ayrıca yasanın uygulanmadığı AB ülkelerine de ön ayak olabiliriz bu şekilde. Son istatistiklere göre fakirlik sınırının 1000,- Avro olarak belirlendiği bir Türkiye koşullarına göre bu yeni iyileştirmeler için bulunacak kaynak sorun olmasa gerek. Yeterki bunun için çözüm arayışı başlatılsın.

Her aile ve birey, nerede ne nasıl yaşamak isteğini kendi belirler. Mutlu ve huzurlu bir yaşam özleminizin gerçekleşmesi umuduyla soru ve önerilerinizi nsucu@orange.nl edresine bekliyorum. Hoşçakalın.