Yüzlerce engellinin yüzü sanal arkadaş ‘Anne’ ile gülüyor

- Hollanda

Yayınlama: 05.02.2022

A⁺

A^-

Robotlar, akıllı telefonlar, tabletler, akıllı saatler, kullanışlı uygulamalar. Herkes bilir ve kullanır bunları. Fakat içinde bulunduğunuz günün hangi gün olduğunu, hangi randevularınızın olduğunu veya ne zaman hangi ilacı almanız gerektiğini unutursanız ne olacak peki?

Annemarie Johannes babası için bir sanal asistan geliştirdiğinde, bunun uluslararası bir başarı olacağını hayal bile edemezdi. Şimdi Anne, yüzlerce engellinin bir çok zorluklar olmasına rağmen kendi kendine yetmelerini sağlıyor.

ANNE, SİZİN SANAL ARKADAŞINIZ

Anne ile evinizde her zaman tanıdık bir yüz olsun ve eksikliklerinizi, yapamadıklarınızın yapılmasını daha doğrusu dijital bir sanal arkadaşınız olsun istemez misiniz?

İNANILMAZ AMA GERÇEK

O halde size bunları hatırlatan, sizi tanıyan ve sizin günlük yaşantınızı bilen biri olan Anne ile bunun olması mümkün. Anne sizin sanal arkadaşınız. Kısaca yüz mimikleri olan bir bilgisayar avatarı. Şunu unutmayın! Bilgisayar hakkında bilginizin olması gerekmiyor. Onun ekranına dokunmanız veya O’na konuşmanız yeterli. Evet etet! Ona dokunmanız kafi. O sizi dinler, cevap verir ve size hatırlamanızda yardımcı olur. O size hayatınızı tekrar kontrol altına almanızda yardımcı olur.

ZonMw İnci Projesi

ZonMw’nin finanse ettiği tüm projelerden birkaçı öne çıkıyor. Bunlar ZonMw’nin İnci Projeleri. 2 Şubat 2022’de ‘Anne ile İyi Yaşamak’ projesi de inci ile ödüllendirildi.

SANAL ARKADAŞ NASIL OLUŞTU?

Sanal arkadaş Anne’nin sahibi Annemarie Johannes, “Anne4Care, babamın hayal kırıklığından doğdu” diyerek ilk adımları şöyle anlatıyor: 2007’de felç geçirdi, çok şeyle uğraşmak zorundaydı. Ona ne istediğini sordum. “Gazeteyi tekrar okuyabilseydim, başkalarıyla da konuşabilirdim dedi. RSS beslemelerinin ilk günleriydi, bu sistem en sevdiğiniz web sitelerindeki haberleri takip etmenin kolay bir yoluydu. Makaleleri listeleyen kendi haber üreticimi geliştirdim. Babam onları bilgisayarındaki RSS beslemeleri aracılığıyla aldı ve ardından sesli olarak açabildi: “Haberleri aç ve 1. Maddeyi oku.” Bunu gösterdiğimde, “Bir ekrana konuşacağımı düşünmüyorsun, değil mi?” dedi. Üzerine bir oyuncak bebek çizdim ve ona bir kadın sesi verdim. Bu çok hoşuna gitti ve hemen ona “Anne” dedi.’

Aynı hedefe yönelik

“Ben bir programcı değilim, ancak TNO’da çalıştım, bu yüzden programlamaya yardımcı olan bazı bağlantılarım oldu. Kısa süre sonra babam ajanda gibi bir yardım istedi, çünkü o her zaman çok unutkandı. Böylece sisteme ilaç bildirimini de ekledik, bu şekilde Anne ona ilacını ne zaman alacağını da söylemeye başladı. Hepsi aynı amaca yönelikti: Bir şeyleri kendi başına yapmaya devam edebilmesi ve başkasına sormak zorunda kalmaması.

Dijital, sesle etkinleştirilen bir avatar seçimi, istediğim şekilde ellerimdeydi. Babamın söylediği başka birçok yaşlı insanlar için de geçerli. Onlar bilgisayar konusunda çok yetenekli olmasalarda bazen heyecan verici oluyor. Sesli konuşan bir bebek veya avatar. İletişime geçtikleri kişi o. Mesela: “Anne’ye fizik terapinin ne zaman geleceğini soracağım.” Diyor ve soruyorlar.

‘Son yıllarda Anne, diğer hedef başka gruplar tarafından da keşfedildi.’

ULUSLARARASI ADIM

‘Yakın geçmişte Anne ile uluslararası hızlı bir adım attık. ZonMw programı Aktif ve Destekli Yaşam (AAL) aracılığıyla diğer ülkeler için sunum yapabildik. Çalışmaya Hollanda’nın yanı sıra Almanya, İsviçre, Lüksemburg ve İtalya da katıldı. AAL sayesinde Anne şimdi birkaç dil konuşuyor çünkü her ülke kendi dilini ve kendi konuşma tarzını istiyordu. Artık Anne’deki yazılımı bireysel kişilere ve ülkelere uyarlayabilirsiniz. Bu özelleştirmeyi gerçekten seviyorum.”

ZİHİNSEL ENGELLİLER, PARKİNSON HASTALARI, UNUTKANLAR VS.

“Başlangıçta Anne ile 70 yaş üstü unutkan insanları hedefledik, ancak şimdi 80 yaşındakilerde çatımızda. Bu hedef grup, günlük yapılarını takip eden bir arkadaşa sahip olmaktan çok hoşlanıyor. Ancak son yıllarda Anne, otistik spektrum bozukluğu olan kişiler, DEHB’si olan kişiler, zihinsel engelli kişiler ve Parkinson hastaları gibi gündüz yapısından yararlanan diğer hedef gruplar tarafından da keşfedilmiştir. Anne, artıları olan bir gün yapılandırıcısıdır. Ve bu artı ile, onun o evde olması gerçekten çok güzel. Hatta öyle ki; Dijital olarak yetenekli gençler bile artık Anne kullanıyor. Bu kısmen, teknolojimizin geliştirilmesi ve uygulanmasının finansörü olan ZonMw sayesindedir.’

ZORLUKLAR

“Hala birçok zorluk var! Yeni bir şey geliştirdiğinizde işler asla hep yolunda gitmez. Lider programcımız her zaman “Programlama problem çözmektir” der. Ancak bizim lehimize çalışan, Anne’yi en başından itibaren kullanıcılarla birlikte geliştirmemizdir. Örneğin, babamın fizyoterapisti hala sekiz felç hastası olduğunu ve onların da deneyip deneyemeyeceklerini söyledi. Diğerlerinde olmadığı gibi, kullanıcılar nelerin iyileştirilebileceğini belirtebilir: “Burada yazılanları hiç okuyamıyorum.” Veya: “Bu düğme üç kat daha büyük olmalı.” şeklinde kullanıcılardan fikirler alıyoruz.

‘Ayrıca zor ancak bir o kadar da güzel bulduğum şey, diğer birçok AAL projesi gibi – sürekli olarak uğraştığımız “üçgen”: Yani kullanıcı (gebruiker) , resmi olmayan bakıcı (mantelzorger) ve sağlık uzmanı (zorgprofessionel). Bu üçünden biri “Beğenmedim” derse, ürününüz başararısız olur. Yani Anne’nin gerçekten iyi biri olduğunu söyleyebilirim, ancak yalnızca diğerleri böyle düşündüğünde destek artıyor. Bu şimdi olmaya başladı. Sağlık uzmanlarının ve kullanıcıların işe yaradığını söylediğini duyuyoruz. Bu nedenle Anne ile çalışmayı düşünen insanlara sesleniyorum: Anne’yi kullananlarla konuşun ve deneyin. Ortaya çıkan deneyimler bunun en iyi sonucu verdiğini gösteriyor.”

ANNE İLE NELER YAPABİLİRSİNİZ?

Görüntülü konuşma: Sanki aynı odadaymışsınız gibi onunla görüntülü görüşebilirsiniz.

Randevular: Anne size randevularınızı hatırlatır.

İlaçlar: Anne ile almanız gereken ilaçları vaktinde alacaksınız.

Ses tanımı: Anne dinler, cevap verir veya hatırlamada yardımcı olur.

Oyun oynama: Anne ile bir oyun oynayabilirsiniz.

Galeri: Anne ile birlikte fotoğraf albümündeki hatıralarınıza bakabilirsiniz.

Radyo: Anne ile birlikte favori radyo kanalınızı dinleyin.

Haberler: Anne size haberleri okur.

Ön ekran: İstediğiniz yer ve zamanda kolay ve güvenli bir şekilde kullanılabilir ön ekran.

Yardıma ihtiyacınız mı var? Ve Anne size sanal bir arkadaş olsun istiyor musunuz?

İrtibat Adresi: Piet Heinstraat 11,