Almanya’da çifte vatandaşlığa yeşil ışık

Almanya parlamentosunda vatandaşlık düzenlemeleriyle ilgili yapılan görüşmelerde anlaşma sağlandı. Koalisyon hükûmeti çifte vatandaşlığa izin verecek ve vatandaşlık için Almanya’da gerekli olan yaşama süresini ciddi oranda düşürmesi beklenen bir tasarı üzerine çalışıyordu.

Yapılan anlaşma çerçevesinde vatandaşlık için gerekli olan Almanya’da 8 yıl ikamet etme süresi 5 yıla indirilecek ve Almanya’yı iyi derecede öğrenme, gönüllülük çalışmalarında bulunma ve iyi iş performansı gibi özel durumlarda ise 3 yılda vatandaşlık almak mümkün olacak. 67 yaşından büyük kişiler için ise yazılı dil sınavı kaldırılacak, sadece konuşma esas alınacak.

Çifte vatandaşlık geliyor

Tasarının getirdiği en önemli yenilik ise kişilerin kendi ülkelerindeki vatandaşlıktan vaz geçmeleri zorunluluğunu kaldırması. Alman vatandaşlığına geçmek isteyen kişiler artık eski vatandaşlıklarından çıkmak zorunda kalmayacak. Yasa ayrıca 5 yıldan uzun süredir Almanya’da ikamet eden kişilerin çocuklarının daha kolay vatandaşlık almasını da sağlayacak.

Yeni yasayla sağlanan kolaylıklardan faydalanabilmek için gerekli olan kıstas ise ekonomik anlamda kendi kendine geçinebilmek ve geçmişte ırkçılık gibi insan düşmanlığı suçlarına karışmamış olmak gerekiyor.

Yasanın yaz aylarında meclisten geçmesi beklenirken vatandaşlık için bekleyen pek çok kişinin bu süreçte önemli ölçüde gecikmelere yol açabileceği belirtiliyor. Mediendienst Integration tarafından yapılan bir araştırmaya göre Almanya genelinde hâlihazırda 115.000 vatandaşlık başvurusu sonuç bekliyor.

Süreç uzuyor

Almanya’daki en kalabalık 23 şehirdeki vatandaşlık daireleriyle yapılan çalışmaya göre bekleme süreleri 6 ay ile 3 yıl arasında değişiyor. Augsburg, Braunschweig, Essen, Hamburg, Münih ve Münster’in de dâhil olduğu birçok şehir bekleme sürelerinin 1 yılı bulduğunu belirtiyor.

Aachen, Bremen, Karlsruhe ve Stuttgart gibi şehirlerde ise işlemlerin tamamlanma süresinin yaklaşık 1,5 yılı bulduğu düşünülüyor. Bu konuda en kısa sonuç ise 6 ay ile Chemnitz’de.

En çok başvurunun olduğu şehir açık ara Berlin olurken başkentte 26.000 başvuru halen onay bekliyor. Sayının yüksekliği nedeniyle kabul süreçlerini yeniden yapılandırıldığı şehirde bütün bölgesel ogislerin birleştirileceği bir merkez ofis kuruluyor. 2024 yılında bitmesi beklenen projenin başvuru sonuçlarını daha da uzatması bekleniyor.

Başvuru patlaması yaşanıyor

Vatandaşlık başvurularının sürelerindeki uzunluğun ana nedeni olarak ciddi oranda artan başvurular olarak gösteriliyor. Örneğin, 2022’de Braunschweig, Bremen, Dresden ve Düsseldorf’taki vatandaşlığa kabul sayısı bir önceki yıla göre yaklaşık yüzde 30 artış göstermiş durumda.

Kuzey Ren-Vestfalya’daki Münster ve Wuppertal şehirlerinde sırasıyla yüzde 40 ve yüzde 56 artarken Gelsenkirchen’de, bu oran iki katına çıktı.

En çok Suriyeliler başvuru yapıyor

Araştırma kapsamında değerlendirilen şehirlerin tamamına yakınında yeni Alman vatandaşlığına kabul edilenlerin çoğunu Suriyeliler oluşturuyor. 2022’de Bremen’de vatandaşlığa geçenlerin yaklaşık yarısı Suriyeliydi. Suriyelileri, Irak, Türkiye ve İran’dan gelenler oluştururken, Alman vatandaşlığı alan AB vatandaşları arasındaki çoğunluğu ise Polonya ve Romanyalılar oluşturdu.

Şehirler neler yapıyor?

Artan başvurular şehirleri de yeni yatırımlar yapmaya yöneltirken dijitalleşme, personel alımı ve bilgi ağının genişletilmesi başlıca kalemleri oluşturdu.

Bielefeld ve Münih hâlihazırda başvuru süreçlerini dijital olarak yapmaya başlayan şehirler arasında. Bonn, Braunschweig, Essen ve Gelsenkirchen gibi şehirler ise dijital başvuru süreçlerini başlatma aşamasında. Ayrıca Wuppertal da başvuruları e-posta yoluyla kabul ediyor.

Leiplzig artan başvurular nedeniyle yeni bir kabul departmanı kurarken 120 yeni personel temin eden Berlin ise merkezi bir vatandaşluk kabul merkezi kurma çalışmaları yürütüyor. Dijitalleşme ve personel yatırımı süreçleri hızlandırırken en büyük etki işlemlerin 2 katına çıktığı Düsseldorf’ta yaşandı. Bu şehirde 2022 yılında 3000 kişi Alman vatandaşlığına kabul edildi.

Hamburg, Bremen ve Hannover’da ise Alman vatandaşlığına geçmek isteyen yabancıların adaptason süreçlerini hızlandırmak ve işlemler konusunda yardımcı olmak için rehberler çalışıyor. Münster ve Wuppertal’da ise konu üzerine etkinlikler düzenleniyor ve internet siteleri üzerinden düzenli bilgilendirmeler yapılıyor.