Yusuf Akçura; Türk düşünce tarihinde unutulmaz bir isim

Elbette herkesin hayatında etkilendiği ve dünya görüşüne yön veren, tarih sahnesinde rol almış önemli şahsiyetler vardır. Eğitim, iş, sosyal hayatımızda bu değerli insanların bizlere bırakmış oldukları miraslardan yararlanmaya çalışıyoruzdur.

Etkilendiğim ve dünya görüşüme yön veren, temel taşlarından birtanesi ve Türk düşünce tarihinde unutulmaz bir isim olan yazar ve siyasetçi  ve Türkçülük akımının önde gelen düşünür ve tarihçi bir şahsiyeti sizler ile paylaşmak istiyorum; Yusuf Akçura.

 ***

 Yusuf Akçura kimdir?

2 Aralık 1876’da Rusya’da Kazan’a bağlı Simbir’de doğmustur. Ailesi zengin bir fabrikatör olan Akçura bulundakları bölgede Ruslardan geri kalmamak için bir taraftan bir Rus dadıdan Rusça öğrenirken bir taraftan annesinden dini bilgileri almaya başlamıstır. Babasının ölümünden sonra annesi ile birlikte İstanbul’a gelmiştir. İlkokulunu Kara Hafız Medresesinde başlamış daha sonra Arap, Arnavut ve Rum çocuklarının da bulunduğu Koca Mustafa Paşa Rüştiye’sine kaydolmuştur. Türkçülük ile fikirlerinin temeli bu okulda atılmış diyebiliriz. Türkçülük fikrinin kıvılcımlarını önemli şahsiyetlerden dinlediği sohbetlerden çıkartmıştır. Ki bunların arasında en meşhur olanı eniştesi İsmail Gaspıralı’dır.

1894’te Harbiye Mektebine başladı. Okulunun 2. sınıfında belkide kaderini değiştirecek bir olay ile karşı karşıya kaldı. Padişaha sadakate aykırı davranmak ve Meşrutiyet idaresini savunan Türkçülük hareketine katıldığı bahane edilerek 45 gün ceza aldı. Birçok dergi ve gazete de makaleler yazan Akçura kaleme aldığı Üç Tarz-ı Siyaset adlı eser, Türkçülük akımı içinde en güçlü ve anlaşılabilir eserleri arasında gösterilir.

***

Üç Tarz-ı Siyaset

1904’te yayımladığı bu makalede Osmanlı politikasını incelemiş ve 3 siyasi tarz olarak ayırdığı Osmanlıcılık, İslamcılık ve Türçülük  içinde değerlendirmiş, Osmanlı Devletinin nasıl bir politika izlediğini ve girdiği siyasi buhrandan hangi tarzı benimseyerek ve nasıl çıkacağından bahseder. Osmanlı Devleti’nin son yıllarında birçok düşünür ve aydın, değişik fikirler, görüşler ve farklı çözümler ortaya attılar. Bunların arasında Yusuf Akçura’nın bu makalesi fazlasıyla dikkat çekmiş ve anlam kazanmıştır.

***

Aslında her Türk’ün mutlak olarak okuması, önyargısız ve belli bir ideolojik saplantı olmadan gelecek nesillere aktarılması gereken önemli makale olduğu Türk dünyasında kabul görmüştür. Sizlerinde mutlaka okumanızı şiddetle tavsiye ederim.

Bir sonraki yazımda buluşana dek,

Sağlığınız daim, vatan sevginiz  hakim olsun,