Hollanda ve Avrupa Birliği Ülkeleri’nde çalışma imkanları

Yasal ikamet izni olan, veya Hollanda tabiyetine sahip olan göçmenler Hollandalı’lar gibi çalışma imkanına sahiptirler.Bir şözleşme ile kayıt altına alınan hizmetin ve işin karşılığında yasal olarak belirlenen gelir ve kazanç sağlanır.

Hollanda’da asgari üçret ne kadardır ?

Hollanda Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı (Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid) her yıl 1 Ocak’ tan ve 1 Temmuz ’dan geçerli Yasal Brüt Asgari Üçreti (Wettelijke Bruto Minimumloon) belirler. 1 Temmuz 2024 tarihinde yüzde % 3,09 artırılan Yasal asgari üçret (Het wettelijk minimumloon ) 21 yaşından sonra , bir saatlik brüto asagri üçret € 13, 68 euro ve aylık brüt € 2.133, 60 euro olarak belirlenmiştir. Hollanda’da ikamet edilen 342 belediyeden alınan Sosyal geçim yardımı( Bijstand ) Yasal asgari üçrete (Minimumloon ) eşit olarak € 2.133.60 euro olarak belirlenmiştir.

Hollanda nüfusu’nda artış devam ediyor

2 Eylül 2024 tarihi itibariyle Hollanda’da nüfus kayıtlarına göre; 18 milyon 11 bin 388 kişi (CBS. 4.9.2024 )  yaşamaktır.CBS. Çalışan nüfus ilk olarak 10 milyon 200 bin kişiye ulaşmış olup, çalışamayan 15 ile 75 yaşı arası nüfus 3 milyon 200 bindir. Böylece çalışması mümkün olan toplam nüfus 13 milyon 400 olarak tesbit edilmiş ve çalışan nüfus oranı (Beroepsbevolking ) ise yüzde % 76,2  ‘dir.

Geçen dönemde olduğu gibi, yeni Hollanda Başbakanı  Dick Schoof  kabineside  Hollanda’da çalışan insan sayısını artırmak için bazı ekonomik tebdirlerin alınması da beklenmekte. Daha fazla çalışan insan demek, devlet kasasına daha fazla gelir vergisi, sigorta gelirleri ve daha az ödenek giderleri demektir.Son yıllarda göçmen kadınların ve mültecilerin daha fazla iş pazarına kazandırılması için çeşitli tebdir ve çalışmalar yürütülmektedir.

 Hollanda’da kimlerin çalışma imkanı  vardır ?

1.1- 26 Avrupa Ekomik Topluluğu üyesi vatandaşları,

1.3-Yasal Çalışma iznine sahip olan göçmenler (Arbeid is vrij toegestaan),

1.3-Hollanda tabiyetine sahip olan göçmeler,

1.4 Çalışma İzni (Tewerkstellingsvergunning )

Hollanda’ya bir çalışma izniyle gelen ve Hollanda’da ve bir diğer Avrupa Birliği ülkesinde  bulunamayan işçi  ve görevliler. Örneğin ; bir vakıfa  bağlı din görevlileri. İşverenin kendisinin başvuru yapması gereklidir.

1.5 Kennismigranten (Bilgi göçmenleri),

Çalışma iznine (tewerkstellingsvergunning) gerek kalmadan, Hollanda Adalet Bakanlıĝı Göçmenler ve Vatandaşlık Krumu (IND) ve işverenler arasında yapılan bir sözleşme ile, yüksek düzeyde  kalifiyeli beyin göçmenini veya bir bilim adamını Hollanda’da istihdam uygulamasıdır.

1.6 Kendi işyerini Hollanda’da kuranlar ( Zelfstandigen zonder personeel / Zzp ‘ers )

Avrupa Birliği ile Türkiye Cumhuriyet’i  arasında imzalanan ve 1 Aralık 1964 ‘de yürülüğe giren sözleşmeye göre ; Hollanda’da kendi imkanları ile kendi işlerini başlama imkanı.

1.7 Hollanda eğiitim gören yabancı öğrenciler bir haftada 16 saat veya haziran, temmuz ve ağustos aylarında tam gün (voltijd ) çalışma imkanları bulunmaktadır. Tabiki çalışmaları için çalışma iznine (Tewerkstellingsvergunning ) sahip olmaları gerekir.

2. İş sözleşmesi ve istenen şartlar (Arbeidsovereenkomsten en voorwaarden)

• İş şözleşmeleri genelde sürekli veya süresiz olur (arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd of onbepaalde tijd ).
• İş sözleşmesinde en fazla 3 aylık deneme süresi ( proeftijd ) belirtilmiştir. Deneme süresi zorunlu olmayıp, deneme süresi olmadan da bir işe başlamak mümkündür,
• Belirli brüt saatlik ,günlük veya aylık kazancın belirtilmesi  gerekir,
• Amir, işçi ve işveren ilişkisinin belirtilmesi gerekir,
• Tatil süresi,13.aylık kazanç ve diğer sartlar o iş dalının Toplu İş Şözleşme’sine uygun bir

biçimde (Collectieve Arbeids-overeenkomst) belirlenmiş olup ,İş Hukukuna (Arbeidsrecht) ve Hollanda Anayasasın’a (Burgerlijk Wetboek) uygun olması gerekir.

2.1 İş sözleşmelerinin çeşitleri (Soorten Arbeidsovereenkomsten)

• Arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd ( Vast ) süresiz iş sözleşmesi.

Aradan boşluk olmadan en az üç ay ve en fazla üç sözleşme ve üç yıl sonra işveren süresiz ( onbepaalde tijd ) iş akti vermek zorundadır.

• Arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd (tijdelijk), belirli bir zaman için geçici iş sözleşmesi.
• Proje bazında proje boyunca veya en fazla 4 yıl iş sözleşmesi,
• Uitzendcontract, Özel İş Brosu Sözleşmesi,
• Freelance denen, ihtiyaç olduğu zaman belirli bir hizmet için verilen iş sözleşmesi,

0 – uren kontrakt, 0 ile 40 saat  arası değişen sözleşme,

İşveren bu iş sözleşmesinde toplam belirli bir saat çalıştırma zorunluluğu bulunmamaktadır

• (Min / max – arbeidovreenkomst ).

3.İş bulma olanakları  ve bunların yaratılması

• Bölgesel UVW Werkbedrijf denen ( İşkur ve İşveren Sigorta Kurumu) aracılıĝıyla,
• Belediyelerin iş ve eĝitim projeleri aracılıĝı ile,
• Uitzendburo denen özel iş ve işçi bulma buroları issizlere bir günden başlıyarak vede toplam 3 yıl devam edebilen sözleşmeler,
• Komşu, okul arkadaşı ve akrabaların referansı ile bulunan işler (Netwerken ),
• İşsiz, kısmen malül ve uzun süreli issiz olanları belirli bir işe yerleştirmede Özel İş Burolarının(Reintegratiebedrijven ) yardımlarıyla,

Bedensel ve zihinsel engelleri olan kişi, devletin ve belediyelerin’de desteĝinde oluşturulan iş yerlerinde, kendi güçlerine ve randımanına uygun bu işyerlerinde çalışarak yaşamlarını faydalı bir biçimde ve belirli bir kazanç saĝlıyarak geçirirler.Kişinin Sosyal çalışma kriteryalarını uygun olup olmadıĝını, (indicatie) baĝlı bulunduĝunuz bölge  UWV Werkbedrijf’ ler iş doktoru (Arbeidsarts )  ve belediyelerin Sosyal daireleri ( Sociale zaken ) tarafından belirlenir

1 Ocaktan 2024’ den  itibaren yasalarda yasal düzenlemeler

1-Dijital Müşteri Dosyası (Digitale Cliëntendossier ) www.digid.nl kullanılmaya başlanmıştır ve ödenek başvurularında UWV Werkbedrijf, SvB, Vergi Dairelerinde, ve belediyeler tarafındanda kullanılmaktadır. Aynı zamanda özel ve tüzel kurumlarda kişiye ait Dijital dosya DIGID kullanımı son yıllarda kullanma alanı genişletilmiştir.

2-27 yaşına kadar olan gençlerin bir ödenek almadan çalışmalarını ve 27 yaşına kadar eĝitim yapmalarını düzenleyen yasa uygulamsı devam etmektedir.

3-Hollanda’da belirli bir eĝitim yapan misafir öĝrencilerin, eĝitimlerinden sonra 1 yıl süresince iş arama ve bulma imkanı.

4-Hastalık Ödeneĝi alanların, hastalıkları süresinde iş bulmalarına yardım edilmesini düzenleyen yasa ile birlikte geçmış yıllara göre bir çok insan iş bulmuştur.

5-Malüllük Ödeneĝi alanların bir işe girmelerinde işverenlere maddi yardım edilerek, malülleri iş pazarında çekici bir konuma getirilmiştir.

6-Sosyal Yardım Ödeneĝi (Bijstand /participatiewet ) alanların 2 yıl boyunca bir işe hazırlamak vede bu mümkün deĝilse bu insaları sosyal bir şekilde toplum yaşamına katılmalarını saĝlamakla ilgili uygulamalar devam etmektedir.

7-Belediyerin uyum burolarının yardımları ile, uzun bir süre issiz olan ve sosyal geçim yardımı alan issizler için, işverene maddi yardım edilerek yeni istihdamın yaratılması sağlanmakta.

 Neler yapabiliriz ?

Göçmenlerin iş imkanlarını,refah düzeylerini geliştirmek vede yüksek düzeyde issizlik oranını azaltmada daha önceki yıllarda olduĝu gibi iş ve eĝitim projelerinin zaman kaybetmeden yeniden uygulamaya konması gerekir.Bu konuda Türkleri temsil eden meçliş üyeleri bir çok strajik kurumla ortak projelerin hazırlanmasını belediye’nin yetkili encümenin’den isteyebilir ve bu projelerin yaşama geçirilmesini sağlayabilirler.Tabiki bu konuda uygulamayı ve hizmeti yürütecek ciddi kurumlar ve destekleyen lobilerin olması gerekir.

Gelecek yıllarda Türk toplumunun kazançlarını yükselterek, küçük ve orta ölçekli (klein – midden bedrijven ) işveren grubunda temsil edilmeleri gerekir.Orta Ölçekli Türk İşverenleri’nin oluşması, Hollanda’ ya uyumda gerekli olan en temel taşlardan biridir.

Önümüzdeki yıllarda bol kazançlı, rehaf ve mutlu bir toplum yaratilbilme umuduyla, soru ve dileklerinizi nejatsucu@hotmail.com e – posta adresime bekler saygılarımı sunarım. Hoşçakalın.

Sosyal Hizmetler, Sağlık ve Güvenlik Danışmanı

Nejat Sucu