Hollanda’da çalışanlar bir iş gününde ortalama 8,8 saat oturarak vakit geçiriyor. Bu süre, beş yıl öncesine göre neredeyse hiç değişmedi. Devletin ve işverenlerin hareketi teşvik eden kampanyalarına rağmen özellikle evden çalışanlar ve bilişim sektörü çalışanları hâlâ uzun süre oturuyor.
Haber: A. Hamit Sürmeneli
En çok oturulan zaman: iş, ulaşım ve boş vakit
2024 yılında yapılan araştırmaya göre, çalışanlar günlük ortalama 4,5 saati iş başında oturarak, 1 saati işe gidip gelirken (bisiklet hariç) ve 3,3 saati de boş zamanlarında oturarak geçiriyor. Bu veriler, 2019’daki 8,6 saatlik ortalamayla neredeyse aynı.
Buna karşın, birçok ofiste ayakta çalışmaya uygun masalar (stabureau) artık standart hale gelmiş durumda. Sosyal İşler Bakanlığı’nın birkaç yıl önce başlattığı farkındalık kampanyası da bu konuda değişim yaratmayı hedefliyordu. Ancak bu önlemlerin etkisinin sınırlı kaldığı görülüyor.
Hareketsizlik ciddi sağlık sorunlarına yol açıyor
ArboNed’e göre uzun süre oturmak; kol, boyun ve omuz ağrılarından kalp-damar hastalıklarına ve bazı kanser türlerine kadar birçok sağlık riskini beraberinde getiriyor. Uzun süreli hareketsizlik, sadece oturma süresiyle değil, bu sürenin ne kadar bölünebildiğiyle de ilgili.
Sadece stabureau yetmiyor
Ergonom uzmanı Erwin Speklé'ye göre, stabureau sahibi olmak tek başına çözüm değil. Çoğu kişi bu tür masalarda yanlış pozisyonda ayakta durduğu için, bu uygulama yeni sağlık sorunlarına bile neden olabiliyor. Bu nedenle kullanıcıların nasıl durmaları gerektiği konusunda bilgilendirilmesi gerektiği vurgulanıyor.
Her saat bir hareket önerisi
Sosyal İşler Bakanlığı, çalışanlara her saat başı kısa bir hareket molası vermeyi tavsiye ediyor. Bu, sadece ayağa kalkıp bacakları esnetmek veya kahve makinesine kısa bir yürüyüş yapmak gibi basit eylemlerle bile mümkün. ArboNed’ten Femke van Leeuwen, “Yirmi saniyelik bir hareket bile vücudu uyandırmaya yeter. Küçük hareketler büyük fark yaratabilir” diyor.
Spor yapmak yeterli değil
Van Leeuwen ayrıca, “Haftada üç kez spor yapıyorum, o yüzden yeterince hareket ediyorum” düşüncesinin yanıltıcı olduğunu vurguluyor: “İş günlerinde yapılan hareketin yerini o üç spor seansı dolduramaz. Asıl önemli olan gün içinde düzenli olarak hareket etmek. Ayakta toplantı yapmak bile bu farkı yaratabilir.”
Farkındalık yavaş ama artıyor
Stabureau gibi çözümlerin neden henüz etkili olmadığını ise Van Leeuwen şu sözlerle açıklıyor: “Bunlar zamanla oturacak değişiklikler. İnsanlar yıllarca oturma süresinin zararlarının farkında değildi. Bu araştırmalarla birlikte farkındalık artıyor. Bu uzun soluklu bir süreç.”
En çok oturan meslek grubu: bilişim çalışanları
Araştırmaya göre, günde ortalama 7,1 saatle en uzun süre oturanlar bilişim (ICT) sektöründe çalışanlar. Muhasebeciler ve finans danışmanları da uzun süre oturanlar arasında yer alırken; garsonlar, bar çalışanları ve temizlik görevlileri ise yalnızca 1,1 saatle en az oturan meslek grupları oldu.
Evden çalışanlar, ofiste çalışanlara kıyasla ortalama iki kat daha uzun süre oturuyor: Evden çalışanlar günde ortalama 6,3 saat, ofisten çalışanlar ise 3 saat oturuyor. Korona salgını sonrasında birçok iş yerinde tam zamanlı ofis zorunluluğunun kalkması, çalışanlara evden çalışma imkânı sağladı. Bu, bazıları için verimliliği artırsa da hareketsizliği de beraberinde getiriyor.
YASAL UYARI: Haber, fotoğraf ve videolarımızı link vermeden kullananlar hakkında hukuki süreç başlatılacaktır. ©ufuk.nl UMG (Ufuk Media Grubu)