Hollanda’nın önde gelen sözlüğü Van Dale, 2025’in kelimesi olarak hallucineren fiilini seçti. Türkçede “halüsinasyon görmek” anlamına gelen kelimenin, yapay zekânın yaygınlaşmasıyla birlikte yeni ve mecazi bir anlam kazandığı vurgulandı.
HABER: A. Hamit Sürmeneli
Yapay zekâ çağında yeni bir anlam
Van Dale editörlerine göre hallucineren, artık yalnızca insan algısına dair bir durumu ifade etmiyor. Üretken yapay zekâ sistemlerinin, güvenilir veriye dayanmadan yanlış ya da uydurma bilgi üretmesi de bu fiille tanımlanıyor. Bu kullanım, özellikle hatalı cevaplar veren yapay zekâ modelleri için yaygınlaştı.
Yanlış bilgi üretimi için kullanılan bir terim
Sözlüğün tanımına göre yapay zekâ bağlamında hallucineren, doğrulanabilir kaynaklara dayanmayan, hatalı ya da tamamen asılsız içerik üretmek anlamına geliyor. Bu kavram, son dönemde teknoloji tartışmalarının merkezinde yer alıyor.
“Günlük dile belirgin biçimde girdi”
Van Dale, kelimenin aslında yeni olmadığını, ancak bu anlamıyla son yıllarda öne çıktığını belirtti. Editörler, ChatGPT, Gemini ve benzeri üretken dil modellerinin yaygınlaşmasıyla birlikte hallucineren kullanımının 2025’te günlük dilde daha görünür hâle geldiğine dikkat çekti.
Toplumsal ve dilsel dönüşümün yansıması
Sözlüğe göre bu seçim, yalnızca bir kelime tercihi değil; toplumda ve dilde yaşanan daha geniş bir dönüşümün göstergesi. Yapay zekânın gündelik hayata yerleşmesiyle birlikte hallucineren, artık algı bozukluğunun yanı sıra teknolojik bir risk kavramını da ifade ediyor.
Yılın kelimesi artık editörler tarafından belirleniyor
Van Dale, yılın kelimesini ikinci kez doğrudan editör kararıyla seçti. Sözlük, önceki yıllarda oylama yöntemi kullanıldığını ancak bu sürecin aktivist gruplar tarafından yönlendirilmesi nedeniyle yöntem değişikliğine gidildiğini hatırlattı.
Geçen yılın kelimesi kutuplaşmaydı
Van Dale’in 2024 için seçtiği kelime polarisatie olmuştu. Türkçede “kutuplaşma” anlamına gelen bu kelime, toplumsal ayrışmaların dildeki yansıması olarak değerlendirilmişti.
YASAL UYARI: Haber, fotoğraf ve videolarımızı link vermeden kullananlar hakkında hukuki süreç başlatılacaktır. ©ufuk.nl UMG (Ufuk Media Grubu)
