Avrupa’daki güvenlik ortamının bozulması ve Rusya tehdidine yönelik artan endişeler, Fransa’da yıllar sonra askerlik hizmetini yeniden gündeme taşıdı.
Güvenlik kaygıları yeni bir askerlik tartışmasını tetikledi
Ancak bu kez konuşulan model zorunlu değil, tamamen gönüllülük esasına dayanan yeni bir ulusal hizmet programı. Hükûmetin amacı, ülkenin askerî hazırlığını güçlendirmek ve toplumsal dayanıklılığı artırmak.
Yeni sistem yakında açıklanacak
Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un gönüllü askerlik planını perşembe günü kamuoyuyla paylaşması bekleniyor. Macron hafta içinde 27’nci Dağ Piyade Tugayı’nı ziyaret ederken Elysee Sarayı, yapılacak konuşmanın artan tehditler karşısında toplumun moral ve hazırlık seviyesinin güçlendirilmesi üzerine yoğunlaşacağını duyurdu. Planlanan programın ilk etapta 2 bin–3 bin gönüllüye ulaşması, ilerleyen yıllarda ise sayının 50 bine kadar çıkarılması hedefleniyor.
Rusya kaynaklı riskler tartışmayı hızlandırdı
Ukrayna’nın işgali ve Avrupa’daki hibrit saldırılar nedeniyle Moskova’nın NATO ülkelerini hedef alabileceğine ilişkin uyarılar, Fransa’daki savunma endişelerini artırmış durumda. Avrupa Birliği içinde en büyük ordulardan birine sahip olmasına rağmen Paris yönetimi, askerî hazırlık kapasitesinin güçlendirilmesi gerektiği görüşünde.
Genelkurmay Başkanı’nın açıklamaları gündem olmuştu
Geçtiğimiz hafta Genelkurmay Başkanı Orgeneral Fabien Mandon’un, caydırıcılığı artırmak için “gerekirse çocuklarını kaybetmeye hazır olduğunu göstermek” gerektiğine ilişkin sözleri tartışma yaratmıştı. Macron, sözlerin bağlamından koparıldığını savundu ancak “Korumamız gereken bir ülke varsa, tehdit karşısında zayıf görünmemeliyiz” diyerek kararlı tavrını sürdürdü. Aynı dönemde hükûmet, vatandaşların krizlere hazırlığını artırmak için “Herkes sorumlu” başlıklı bir rehber yayımladı.
Vatandaş-asker geleneğinden gönüllü modele
Fransa’nın askerlik geleneği Napolyon dönemine uzanıyor. 1798’deki Jourdan-Delbrel yasası, “Her Fransız bir askerdir” ifadesiyle vatandaşlık ile askerliği iç içe geçirmişti. Yirminci yüzyıl boyunca erkekler için zorunlu askerlik bir geçiş ritüeli addedildi; süreç Cezayir Savaşı sonrası yumuşadı ve 1997’de Chirac döneminde tamamen kaldırıldı. Askerî tarihçi Guillaume Lasconjarias, eski sistemin son yıllarında gençlerin zorunlu askerliğe eleştirel yaklaştığını ancak gönüllülüğe dayalı yeni modele güçlü bir toplumsal karşı çıkış beklemediğini belirtiyor. Ona göre bu yeni yaklaşım, daha çok “ahlaki bir bağlılık” olarak algılanacak.
Orduya güven hâlâ yüksek
Zorunlu askerlik kaldırıldıktan sonra ordu ile toplum arasındaki bağ zayıflamış olsa da, yapılan anketler Fransız ordusunun hâlâ ülkenin en güvenilen kurumları arasında yer aldığını gösteriyor. 2015 Paris saldırılarının ardından binlerce gencin yedek birliklere başvurması da bu güvenin bir yansıması olarak değerlendiriliyor. Tüm bu dinamikler, Macron’un gönüllülük esaslı askerlik planının toplumsal zeminde karşılık bulabileceğine işaret ediyor: Gençler, ülkelerine hizmet etmenin hâlâ anlam taşıdığına inanıyor.
YASAL UYARI: Haber, fotoğraf ve videolarımızı link vermeden kullananlar hakkında hukuki süreç başlatılacaktır. ©ufuk.nl UMG (Ufuk Media Grubu)
