Aralık ayında insanların bağış yapma eğilimi yılın diğer aylarına kıyasla belirgin şekilde artıyor. Uzmanlara göre bunun temelinde, toplumsal bağları koruma ve güçlendirme ihtiyacı yatıyor.
HABER: Murat Yakar
Bir uzmanın NU.nl’ye yaptığı açıklamada, “Sonuçta bu cömertlik, ait olduğumuz topluluğu bir arada tutma isteğine dayanıyor” ifadeleri yer alıyor.
Hollanda İstatistik Kurumu’nun (CBS) geçen yıl yayımladığı verilere göre, Hollanda’da hanelerin yaklaşık yüzde 76’sı her yıl bir hayır kurumuna para ya da eşya bağışında bulunuyor. Bu oran, önceki yıllara kıyasla artış gösteriyor.
Yıllık toplam bağışların önemli bir bölümü ise aralık ayında yapılıyor. İyi Amaçlar Hollanda (Goede Doelen Nederland) verilerine göre, yılda yaklaşık 1,45 milyar avroluk bağışın yüzde 31’i bu ayda gerçekleşiyor. Üstelik aralık bağışlarının kayda değer bir kısmı, yılın son üç gününde yapılıyor.
Etkinlikler ve bağış kampanyaları cömertliği artırıyor
Aralık ayındaki bağış artışı yalnızca Noel ile sınırlı değil. Kasım ayında bıyık bırakma kampanyaları, buzlu su meydan okumaları ya da sembolik etkinliklerle bağış toplanması da bu kültürün bir parçası. Stratejik filantropi ve gönüllülük profesörü Lucas Meijs’e göre, Hollandalılar kolektif hareket etmeyi seviyor.
Meijs, “Birlikte bir şeyler yapmak, omuz omuza vermek bizi motive ediyor. Bir trend ya da heyecan dalgası oluştuğunda, insanlar hızla harekete geçiyor” diyor.
Noel topluluk duygusunu güçlendiriyor
Meijs’e göre Noel, bu kolektif davranış biçimine mükemmel şekilde uyuyor. Noel’in iki bin yılı aşkın bir geçmişi olduğunu hatırlatan Meijs, bunun başlangıçta bir ‘bağış ayı’ olarak tasarlanmadığını, ancak aynı etkiyi yarattığını söylüyor.
Aralık ayında sıcak bir topluluk hissi, bir gruba ait olma ihtiyacı ve hediyeleşme geleneği bir araya geliyor. Araştırmalara göre Hollandalılar hem bağış yapma hem de gönüllü çalışma konusunda oldukça cömert. Bunun arkasında, toplumla aktif bağ kurma isteği yatıyor.
Bağış talepleri de aralıkta artıyor
Cömertlik yalnızca verme isteğiyle değil, talebin yoğunluğuyla da şekilleniyor. Aralık ayında birçok kuruluş bağış çağrısında bulunuyor. Doğum günü hediyesi alamayan çocuklar için kampanyalar düzenleniyor, gıda bankalarına yardım toplanıyor, Noel paketleri bağışlanabiliyor.
Meijs’e göre, bu dönemde bağış çağrılarından kaçınmak neredeyse imkânsız. Daha iyi organize edilse, özellikle yaşlı bakımevlerindeki insanlar için gönüllü olmak isteyenlerin sayısının çok daha fazla olabileceğini belirtiyor.
Kiliseler ve Noel dönemi bağışları
Birçok hayır kurumu ve gönüllü girişimin kökeni kiliselere dayanıyor. Hollanda’daki en büyük kilise örgütü olan Hollanda Protestan Kilisesi (PKN), 2024 yılında bağışlar ve düzenli ödemeler yoluyla toplam 204 milyon avro topladı.
Kerk in Actie çalışanı Gert-Jan Brink, aralık ayında kiliselerin daha dolu olduğunu ve bu nedenle Noel döneminde belirgin bir bağış artışı yaşandığını söylüyor. Brink’e göre, Hristiyan inancında başkalarına yardım etmek önemli bir sorumluluk ve bunun bir yolu da maddi destek sağlamak.
Dini dil değişti, motivasyon benzer kaldı
Meijs’e göre, Hollandalıların bilinçaltında Hristiyan geleneğinin hâlâ etkisi bulunuyor. Eskiden “Tanrı’nın krallığı için çalışmak” gibi ifadeler kullanılırken, bugün gençlerin daha çok “anlam arayışı” ve “karma” kavramlarından söz ettiğini belirtiyor.
Ancak özünde değişen bir şey yok: İnsanlar zamanları ve imkânlarıyla bir etki yaratmak, toplumu ayakta tutmak istiyor. Meijs, “Birçok dinde yılda bir kez bu duygu zirve yapar. Bizde bu dönem aralık ayıdır” diyor.
Vergi avantajı bağışları teşvik ediyor
Aralık ayı aynı zamanda vergi avantajları açısından da önemli. Vergi dairesi tarafından tanınan ANBI statüsündeki kurumlara yapılan bağışlar, belirli şartlar altında gelir vergisinden düşülebiliyor. Bunun için bağış tutarının, yıllık gelirin yüzde 1’ini aşması gerekiyor.
Beş yıl veya daha uzun süre düzenli bağış yapmayı taahhüt edenler ise tüm bağış miktarını vergiden düşebiliyor. Bu nedenle birçok hayır kurumu, aralık ayında düzenli bağış kampanyalarına ağırlık veriyor.
YASAL UYARI: Haber, fotoğraf ve videolarımızı link vermeden kullananlar hakkında hukuki süreç başlatılacaktır. ©ufuk.nl UMG (Ufuk Media Grubu)
