İşsizlik mevzuatındaki yeni yasal düzenlemeler

1 Ekim 2006 tarihinde yürürlüĝe giren issizlik yasası (Werkloosheidswet/ W W ), çalışan insanların çalışma anında çeşitli sebeblerden dolayı, issiz kalması durumunda belirli bir süre issizlik ödeneĝi almasıdır. UWV  kurumundan alınan issizlik ödeneĝi geçici olup, issizlikle iş arasında bir sosyal güvence köprüsü görevini saĝlar.İssizlik ödeneĝi Hollanda Sosyal Güvenlik Sisteminin temel sigortalarından biridir.

   Ne zaman WW ödeneğini alırsınız ?

Son 36 haftada 26 hafta çalışmış iseniz, prensip olarak issizlik ödeneĝi almayı hak edersiniz.UWV’

den issizlik ödeneĝi alabilmeniz için, bazı şartları yerine getirmeniz zorunludur.26 haftadan sonra, bir yıl içerisinde en az 52 iş günü çalışmak, bir yıl iş geçmişi olarak kabul edilir.Ayrıca 2005 yılından önce 12 yaşına kadar vede 2005 yılından sonra 5 yaşına kadar bir veya birden fazla çocuk büyüten anneler için, bu çocuk büyütülen yıllar iş geçmişi yıllar olarak kabul edilir.

   Ödenek şartları nelerdir ?

1)WW ödeneĝi almak için, son 36 haftada en az 26 hafta iş geçmisine sahip olunması zorunludur.

2-İşsizlik ilk gününden itibaren ikamet ettiĝiniz bölgede Centrum Werk en Inkomen denen CWI kurumuna kayıt yaptırmanız  ve işsizlik ödeneĝi (WW) başvurusu yapmanız gerekmektedir.

3-İş sözleşmenizin bitiminden sonra geçen günlerde ve issizligininizin başlamasından itibaren, her

hafta yazılı, sözlü ve veya telefonla en az  bir iş başvurusu yapmanız gerekmektedir.

4-UWV ve CWI kurumlarının yapacaĝı çaĝrı ve davetlere iştirak etmeniz zorunludur.

5-UWV veya sizin uygun bulduĝunuz bir özel iş yardım bürosunun çalışmalarına katılmak zorunludur.

6-Sizi ve aile durumu ile ilgili deĝişiklikleri UWV ve CWI ‘ye bildirmek zorundasınız.

   Ödenek alma şartları hakkında genel bilgi nedir ?

1-İssizlik ödeneĝi alabilmeniz için en az haftada çalıştıĝınız saatlerin 5 saatini kaybetmeniz, yani haftada en az 5 saat issiz kalmanız gerekmektedir.Haftada 10 saatten az çalışıyorsanız en az çalıştıĝınız işin % 50 kaybetmiş olmanız gerekmektedir.

2- 65 yaşından daha küçük olmak.

3-Çalışılan saatlerin işveren tarafından ödenmemesi,

4-UWV araştırmasından sonra işsizliĝinizin, sizin kendi rızanızla istemediĝinize ve şuçlu olmadıĝınızın belirlenmesi  ve karar vermesi

5-Çalışılan veya ödenek alınan saatler için, iş pazarına hazır olma ve size uygun bir işi kabul etme meçburiyeti.

İssizlik Ödeneĝinin toplam oranı ve ödenme süresi nedir ?

1 Ekim 2006 tarihinden itibaren işsiz olanlar için geçerli olma şartıyla issizlik ödeneĝi; çalışırken kazandıĝınız aylık gelirin ilk 2 ayı için % 75’i ve daha sonraki alacağınız işsizlik ödeneĝi ise son kazancınızın % 70’i olacaktır.İş geçmişinize bakılarak toplam işsizlik ödeneĝinizin süresi belirlenir.Bu süre 1 Ekim 2006 tarihinden sonra işsiz kalanlar için, asgari ödenek süresi  3 yıl 2 ay  ( 38 hafta ) olarak belirlenmiştir.

İssizlik ödeneĝi alan kişi, kendi işyerini kurabilrmi ?

UWV kurumu işsizlik ödeneĝi ile işyeri kurmayı teşvik etmektedir.Kendi işyerinizi başladıktan sonra geçen ilk 6 ayda issizlik ödeneĝinizi alabilirsiniz.Yalnız, bu aradaki almış bulunduĝunuz ödeneĝın % 70 ‘i kendi işyerinizden kazandıĝınız kazaçla  2 yıl sonra hesaplanır.

   Bir iş yerinde geçici olarak üçretsiz  çalışabilirmisiniz ?

En azında 6 aylık bir iş garantisi olabilecek bir iş yerinde, belirli bir üçret almadan en fazla 2 ay çalışabilirsiniz.Bu deneme süresince iş arama meçburiyetinizde yoktur.

   İssizlik ödeneĝi ile bir meslek eĝitimi takip etmek mümkünmüdür ?

İs pazarı için gerekli olan ve sizin iş bulma imkanınızı artırmaya yönelik, bir mesleki eĝitimi takip etmeniz mümkündür.Yalnız bu eĝitim bir yıldan fazla olmaması gerekir, vede gerekil olan eĝitim giderlerinin karşılanması ve izin almanız için UWV ‘ye başvuru  yapmanız gerekir.

   İsslik ödeneĝi aldıĝınız anda iş arama meçburiyetiniz hangi şartlarda ortadan kalkabilir ?

Aşaĝıdaki şartlarda iş arama meçburiyetiniz UWV tarafından kaldırılabilinir ?

1-Uzun bir süre, bir özel iş yardım bürosu aracılıĝla  iş aradınız ve yapılan iş uyum planına göre, haftada 20 saat gönüllü çalışma tavsiyesiyle ve şartıyla.

2-Devamlı olarak , bakıma muhtaç bir komşunuza ve akrabanıza bakmanız şartıyla.

3-Aile içinde önemli bir hastalık veya ölüm gibi olayların olması durumunda

 Aldıĝınız ödenek asgari üçretten daha az  ise  ne yapmanız  gerekir ?

Aldıĝınız issizlik ödeneĝi 1-1-2007 tarihinde belirlenen brüt asgari üçretten € 1300, 80 ‘den  az olabilir ve bunun için ek ödenek (toeslagenwet) için UWV’ ye  bir formla başvuru yapmanız gerekmektedir.

UWV  ek ödenek hakkınızı .belirlemekle yetkilidir.

   Haftada 10  saatlik  bir iş buldum, çalışabilirmiyim ?

Haftada 10 saatlik işi belgelemek şartıyla  çalışabilirsiniz.Almış bulunduĝunuz WW ödeneĝinden, haftada 10 saatlik bir kesinti yapılır.İssizlik ödeneĝiniz hak ettiĝiniz ve sartlarını yerine getirdiĝiniz sürece devam eder.

   İssizlik ödeneĝi anında hasta olmanız mümkünmüdür?

İssizlik ödeneĝi anında hasta olabilirsiniz ve hasta olduĝunuzu kendiniz UWV bildirmeniz zorunludur.Bildirdiĝiniz andan sonra, UWV gerçekten hasta olup olmadıĝınıza bakarak, hastalık ödeneĝi ( Ziektewet) alıp almayacaĝınıza karar verecektir.

   İssizlik ödeneĝinden hastalık ödeneĝine geçiş durumu (1 Mayıs 2007’den itibaren)

WW ödeneĝi alırkın hasta olanlar için, 1 Mayıs 2007 tarihinden geçerli olan yeni uygulamaya  göre, hastalar 13 hafta boyunca issizlik ödeneĝi almaya devam edecekler ve 13 haftadan sonra, hastalık ödeneĝi ödenmeye başlayacaktır.

   İşsizlik ödeneĝimle tatile gidebilir veya haccı eda edebilirmiyim ?

İşsizlik ödeneĝinizle tatile gidebilir veya haccı eda edebilirsiniz.Yalnız, issizlik ödeneĝi aldıĝınız sürede biriktirmiş bulunduĝunuz tatil günlerini paralı ve diĝer tatil günleri ise, parasız olarak tatile gidebilir veya haccı eda edebilmeniz mümkündür.Bu, ödenek alan kişiden kişeye göre deĝişmektedir.Bunun için izin başvurularınızı UWV ‘ye yapmak zorundasınız.

Yukarıda bahsettiğim konu ile ilgili daha geniş bilgiyi www.uwv.nl adresinden temin edebilmenizin yanısıra, aynı kurumdan telofonlada bilgiler alabilirsiniz (0900-9294)

Soru ve önerilerinizi, “ nejat@tiscali.nl “ mailine bekliyorum.  Hoş ve esen kalın.