Bundan tam 50 yıl önce, 17 Ekim 1974 tarihinde Hollanda’nın ilk minareli camisinin inşasıyla tarihe geçen Almelo Türkleri, bugün bir başka tarihi adım atarak bu 50 yıllık camiyi, İslam’ın ve Anadolu Türklerinin izlerini taşıyan bir müzeye dönüştürdü.
Murat Yakar – ALMELO
Ayrıca şehrin önemli bir merkezine muazzam bir külliye inşa ettiler. Dün ilk Cuma namazı ile birlikte, yaklaşık 1600 vatandaşın katıldığı külliyenin açılış programına; TC Deventer Başkonsolosu M. Hakan Cengiz, HDV Lahey Din Hizmetleri Müşaviri Dr. Ömer Özgül, HDV Başkanı Muhlis Koç, Diyanet Başkanlık Vaizi Nurullah Karakaş; Deventer Başkonsolosluğu Din Hizmetleri Ataşesi Hüseyin Özmen, Rotterdam Başkonsolosluğu Din Hizmetleri Ataşesi Muhammed Emin Altın, HDV İnşaattan Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi Cengiz Korkmaz, din görevlileri ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri katıldılar.
Eşyanın arkasındaki sır
Programda ilk konuşmayı Türkiye’den gelen Diyanet Başkanlık Vaizi Nurullah Karakaş yaptı. Karakaş, konuşmasına şu sözlerle başladı: “Bizim dinimizde ve medeniyetimizde hikmet diye bir kavram vardır. Hikmetle bakmak, hikmetle düşünmek, hikmetle görmek… Nedir hikmet? Hikmet, eşyanın arkasındaki sırdır.” Dünya gözüyle görünenin ardındakilere dikkat çeken Karakaş, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Buralara 60 yıl önce gelen insanlar, önce cami arsası almışlar; Allah’ın evini inşa edip sonra çoluk çocuklarının barınma ihtiyaçlarına yönelmişler. Bugün binlerce cami var ve her biri Anadolu irfanının bir göstergesidir.”
Teşekkür konuşması
Daha sonra kürsüye çıkan TC Deventer Başkonsolosu M. Hakan Cengiz, caminin yapımında emeği geçen herkese ayrı ayrı teşekkür ederek şunları söyledi: “Bu mübarek Cuma gününde, Almelo’da Yunus Emre Camiimizin açılışında sizlerle birlikte olmaktan büyük mutluluk duyuyorum. Kıvanç duyuyorum, huzur duyuyorum ve emeği geçen herkese sonsuz teşekkürlerimizi iletiyor, hayırlı cumalar diliyorum.”
Dualar
Program, cami din görevlisi Muzaffer Çakır eşliğinde yapılan toplu dualarla devam etti. Eller semaya kalkarak Yüce Allah’tan hep birlikte amin dilendi.
Ezan
Duanın ardından camide ilk Ezan-ı Muhammediye (dış ezan) din görevlileri Muzaffer Çakır ve Necmettin Genç tarafından okundu. İç ezanı ise Muhammed Hacıoğlu okudu.
“Bir tuğla mesafesi de olsa”
Daha sonra Deventer Başkonsolosluğu Din Hizmetleri Ataşesi Hüseyin Özmen hutbeye çıkarak şunları söyledi: “Cenab-ı Allah dualarımızı, ibadetlerimizi, salih amellerimizi kabul buyursun. Bu cami ve kültür merkezini bizlerin hizmetine sunduğu için Allah-u Teala’ya sonsuz hamd-ü senalar olsun. Bir tuğla mesafesi de olsa katkıda bulunan kardeşlerimize teşekkür ediyoruz. Hanımlara, beyefendilere, gençlere ve çocuklara yürekten teşekkür ediyoruz. Allah hepinizden razı olsun.”
İlk Cuma namazı
Hutbenin ardından, HDV Lahey Din Hizmetleri Müşaviri Dr. Ömer Özgül, yaklaşık 1200 Müslüman erkeğe ilk Cuma namazını kıldırdı. Namaz sonrası kısa bir dua eden Dr. Özgül, “Allah’ım, rızan için inşa ettiğimiz bu mabedi hayırlı ve mübarek eyle. Yapımında emeği geçen herkesten razı ol, onları dünya ve ahirette güzelliklerle mükafatlandır. Cemaatimizin geçmişlerine rahmet eyle,” şeklinde dua etti.
Taş koyulması
Program, vatandaşlara ikram edilen aşure ve tatlılarla devam etti. Son olarak, Almelo Yunus Emre Camii Yönetim Kurulu Başkanı Şengün Türkeri ve HDV Lahey Din Hizmetleri Müşaviri Dr. Ömer Özgül, birlikte ilk taşı yerine koyarak programı sonlandırdılar. Her iki isim de benzer açıklamalarda bulunarak, “Burada herkesin emeği çok. Benzersiz bir çalışma sergilendi. Kadın kollarının desteği de yadsınamaz. Gece gündüz çalışanlara şahit olduk. Allah herkesten razı olsun, birliğimizi ve beraberliğimizi daim eylesin,” dediler.
Tarihte bir ilk: Almelo Yunus Emre Camii müzeye dönüştü
1972 yılında planlanan ve 1974’te Hollanda’nın ilk minareli camisi olarak açılan Almelo Yunus Emre Camii, bugün bir müzeye dönüştü.
Caminin eski mimarı Gerrit Pelgrum idi. İlginç bir tevafukla, Pelgrum’un kızı Ingrid Pelgrum da tam 100 yıl sonra, 1 Temmuz 2023’te, bu caminin müzeye dönüşmesine katkı sağladı.
Hollandalı yazar Eric Roose, 2009 yılında cami hakkında kapsamlı bir araştırma yaparak bir kitap yazdı. Cami inşası için Hollandalılardan bile para toplandı. O dönemde Almelo Belediye Başkanı’nın eşi L. Schreiders, caminin ilk yöneticilerindendi. 1973-1978 yılları arasında görev yapan Türk Büyükelçi Oktay Cankardeş ise ilk taşı koyan isimdi.
Hollanda’da bir ilk daha: Cami kartpostalları
Yunus Emre Camii’nin açılışı, Hollanda medyasında büyük yankı uyandırdı. Caminin kartpostalları basıldı ve bu, Hollanda’da bir ilk oldu. Caminin külliyeye dönüştürülmesi, Külliye Uzmanı Bedri Sevinçay’ın Süleymaniye Camii’nden aldığı ilhamla gerçekleşti. Son olarak külliye, Mimar Sedat Yılbır tarafından Sultan Ahmet ve Süleymaniye camilerinden esinlenerek genişletildi.
Külliyenin içerisinde kütüphane ve kafe gibi sosyal alanlar da yer aldı.
Yunus Emre Camii Müzesi
Yeni külliyenin açılışı, geçtiğimiz günlerde TC Lahey Büyükelçisi Selçuk Ünal, Deventer Başkonsolosu M. Hakan Cengiz ve Lahey Din Hizmetleri Müşaviri Dr. Ömer Özgül tarafından yapıldı. Eski cami ise, “Onderdeel van Grootste Museum van Nederland” bünyesinde “Hollanda Türk Müzesi” adını aldı. Bu, Hollanda tarihinde bir ilkti.
PROGRAMDAN DİĞER KARELER
YASAL UYARI: Haberlerimizi izin almadan ve link vermeden kullananlar hakkında hukuki süreç başlatılacaktır.©ufuk.nl
HABER: Murat Yakar / Ufuk Media Grubu Haber Merkezi