Ekomik krizde tedbirsel çözüm kriterleri

Yayınlama: 27.01.2024

A⁺

A^-

Küresel ekomik krizin üzerimizdeki geleceğe yönelik karamsar etkileri devam ediyor. Kişi ve aileler üzerindeki bu olumsuz etkileri en asgariye indirgemek; biraz bilgi, yeni imkanlar arayışı ve eldekileri iyi değerlendirmekten geçer. Hiç bir şey yapmamaksa, krizin ekmeğine yağ sürmek, aile ekonomisini bulunduğu pozisyondan daha da kötüye götürmekten başka bir şeye yaramaz.

Peki ne yapmak gerekir?

İlk önce var olan; iş, eğitim, gelir ve giderimizi gözden geçirerek pozisyonumuzu değerlendirip; kendi işimiz de dahil olmak üzere var olan imkanlardan en iyi bir şekilde faydalanarak, Don Kişotluk yapmadan, başta kendimiz ve ailemiz olmak üzere insanlarımıza faydalı birer insan olmak durumundayız. Bu yaparken de her zaman olduğu gibi yasal çizgiler içerisinde kalmayı da unutmamalıyız elbette.

Dileğimiz elbetteki ekonomik fırtınaların koptuğu şu günlerde korku senaryoları üretmek değildir; ancak, her ihtimale karşın isterseniz gelin birlikte işsizlik konusunu şöyle bir ele alalım.

İşsizlik ve işsizlikle mücadele tebdirleri genelde bir iş bulmakla sunuçlanan yardım ve tebdir paketinin uygulanmasıdır. Buna karar veren kurumlarsa genelde; UWV Werkbedrijf, belediyeler ve özel ve tüzel istihdam büroları (Uitzendwerk) başta olmak üzere diğer aile ve netwerk ilişkileri olarak belirlemek mümkündür.

Hollanda Sosyal Devletinin sübvansiyonları, ödenekleri ve gelir Kaynakları ?

Hollanda bir Sosyal güvenlik devleti (Sociale zekerheid staats ) olup; vatandaşlarının geçimlerini, sağlık giderlerini, eğitim, konut ve zaruri giderlerinin devletin asgari düzeyde belirlediği asgari ücret değerinde ,“De Wet minimumloon “ asgari yaşam ve alım gücünü garanti altına alınmış bulunmaktadır.

Dijital yaşam ve destekler

Var olan ödenek başvuruları, haklar ve vergi iadelerinin dijital ortamda yapılması gerekmektedir. İlk nesil Türk göçmenlerin bu konuda büyük zorluklar çektiklerini biliyoruz (Digibeten ). Onun için kişiye ait olan Kişişel elektronik pasaport DigiD ve kişiye ait olan e – Devlet bilgi bankasının (www.mijnverheid.nl ) iyi kullanılması gerekir.

Günlük, haftalık, aylık e – Devletimiz’e ( www.mijnoverheid.nl ) dijital gelen haberlerden ve bildirilerden habersiz olan binlerce vatandaşımızın olduğu kesin. Bu konuda insanları bilgi teknolojisine hazırlamak gerek. Onun için DIGID ile bir kullanım şifleri ve kodların ( Gebruiksnaam en Wachtwoord ) olması ve aktif kullanılması gereklidir.

Sübvansiyonlar, (subsidies ) ödenekler ve diğer destekler nelerdir ?

Çalışanların sigortaları ;

1.1 Çalışırken, hasta olma durumununda herkes Hollanda’da Hastalik Sigortası Yasasına göre ( Ziektewet ) sigortalıdır. Hastalık sigortası azami süresi 2 yıldır. Genelde 1 yıl ıçinde kazancın yüzde yüzü ve ikinci yıl ise yüzde 70 ‘i ve üzeri olarak hasta olan kişiye ödeme yapılır.

1.2 Azami 2 yıl hastalık sürecinden sonra, Hastalık kasası (UWV ) vereceği bir kararla sizin yeterli derece iş bulma konusunda yardım edilir veya işveren sigorta kurumu UWV ‘nin iş doktoru (Verzekeringsarts ) ve iş uzmanı ( Arbeidsdeskundige ) sizin malül olup olmadığınıza karar verir.

1.3 İssizlik ödeneğinin (WW) azami süresi 2 yıldır. 2 yıl içinde hasta olabilirsiniz ve WW ödeneğinden tekrar 2 yıl içinde hastalığınızın derecesi artabilir, yeniden malüllük (WIA ) dereceniz ve ödeneğiniz gözden geçirilir.

1.4 Hastalığınız (ZW ) devam ettiği sürece çalışanların desteklenmsi / Wet verbetering poortwachter

1.4.1 Hastalık ve İssizlik ödeneği alma sürecinde belirli bir meslek eğıtimi görme, UWV ‘nin izniyle meslek eğitimi takip etmeniz mümkün kılınmışmıtır.

1.4.2 Ayrıca WW, Hastalık, WIA ödenekleri alırken UWV ‘den Eğitim bonu için de schiolingsbon /scholingsvouchers hak etmeniz mümkündür.

1.4.3 Ayrıca kendi işyerinizi başlamanızda mümkündür. Bunu için iş ve işyeri planı (Ondernemersplan ) yapıldığı zaman daha ciddiye alınır ve kredi almanızda mümkündür Wajong ödeneği / gençler için malüllük ödeneği

1.5 Toeslagenwet. Alınan ödenek o andaki Asgari ücretin (Minimumloon ) altında kalması durumunda, belirli şartları yerine getiren kişiler için ek ödenek ( toeslag ) alma imkanı bulunmaktadır.

1.6 Biriktirilen hak olunan Emekli sandıkları ( Pensioenfondsen ) haklarımız . www.mijnpensioenoverzicht.nl .

2.Hollanda Halk sigortaları ( Sociale verzekeringsbank / Sosyal Güvenlik Bankası )www.svb.nl ;

2.1 Geride kalanların ödeneği (ANW) .

Bizde Dul ve yetimler ödeneği olarak geçen ödenek bir halk sigortası olup, belirli şartlarda ödenek alma şartlarını yerine getirmek şartır.

2.2 Çocuk parası yasası ( AKW / Algemene Kinderbijslagwet )

Hollanda’da ikamet eden ailelerin çocukları için aldıkları destek. Çocuk sayısına ,yaş grubuna ve ikamet ettiği adrese göre her 3 ayda bir ödenen devlet çocuk yardımıdır. Gelir farkı gözetmeksinizin her aile almaktadır.

2.3 Genel emeklilik aylığı yasası/ AOW

Hollanda’da ikamet eden ve yurdışında Hollanda’dan sigortalı olanların emeklilik yaşına ulaşıldığı zaman (66/67 ) alınan ödenektir.

2.4 Tam Emeklilik ödeneği alamayanlar için asgari ücrete eş değerde ek ödenektir. (Aanvullende Inkomensvoorziening Ouderen AIO-aanvulling).

Şartları bir Bijstand ödeneği ile aynı olduğu için, ilk nesil göçmenler için bu ek ödenek çok cazip değildir.

2.5 Persoonsgebonden budget (PGB) Kişiye ait bakım ve sağlık giderleri yardımı.

Belediyeler ve sosyal kasaların ödenekleri / Gemeente afdeling, Sociale Zaken

3.1 Bijstandsuitkering / Participatie uitkering . Bijstand olarak bildigımiz Sosyal geçim yardımı ödeneğidir.

3.2 Uzun süreli, kısmı işgöremez ve yaşlı çalışanlar için gelir temini uygulması kanunu IOAW

3.3 Uzun süreli, kısmı işgöremez ve yaşlı serbest meslek sahipleri için gelir imkanı uygulaması kanunu. De IOAZ (Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen)

3.4 Kendi işyerinizi başlamak istiyorsunuz. Ama başlamak için sermayeniz yok ve Banka kredisi almanızda mümkün değil. O zaman ikamet ettiğiniz belediye başvuru yapabilirisniz. “Het Besluit bijstandsverlening zelfstandigen (Bbz) uygulamsı ile sizlere yardım edebilir.

4-Diğer sosyal yasalar ve uygulamaları ?

Belediyelerin bir birine benzemekle birlikte bir birinden az farklılık gösteren uygulamalarıda bulunmaktadır. Bunlardan çok bilinenler ise; Bijzonder bijstand, Individuele inkomenstoeslag, Schuldhulpverlening, Zorg en WMO, Collectieve Zorgverzekering ve Minimaregeling olarak belirtmemiz mümkündür,

5-Geçici yasal uygulamalar ve destekler

Korona pandemisi ve sonrasında oluşan gelir kaybı ve fakirlikle mücadelede belediyler Merkezi devletin Enerji desteği gibi uygulamalarını yürütmekle mükellef kılınmışlardır. 22 Ocak 2024’den itibaren yeniden yüksek enerji giderleri için Enerji fonuna başvuru yapmak mümkün kılınmıştır. Başvurular ;https://www.noodfondsenergie.nl .web sayfasından yapılmaktadır.

Vergi destekleri ve idaleri (Toeslagen en belastingen )

Alına vergi iadeleri bir hak olduğu kadar ilk önce ödenen avans, daha sonraki yıllarda fazla ve haksız ödendiği tespit edlirse, alan kişiden geri talep edilir.

www.toeslegen.nl

5-1 Devlet kira yardımı ( Huurtoeslag / huursubsidie

5.2 Çocuklara bağlı devlet desteği bütçesi; Kindgebonden budget.

5.3 Devletin hastalık primleri giderleri için dar gelirliler desteği,Zorgtoeslag.

5.4 Çalışan ve bir gerekli olan meslek eğitimi takip edenler için Çocuk bakım giderleri desteği Kinderopvangtoeslag.